Nỗi đau khôn nguôi

Phiên xét xử các bị cáo trong vụ cháy chung cư Carina (quận 8, TP HCM) ngày 21-12, vắng bóng bị hại, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Đại diện VKSND TP HCM cho rằng có thể họ chọn "bỏ qua" vì nhân đạo, cũng có thể vì họ thấy mức bồi thường đã thỏa đáng.

Đau đớn khôn nguôi

Nhưng lý do gì đi chăng nữa, vụ án vẫn là nỗi đau gây ám ảnh nhiều nạn nhân. Trước phiên xử, chúng tôi quay trở lại chung cư Carina. Sau hơn 5 năm, có người đi, có người ở lại. Nhưng hầu hết nạn nhân đều chọn cách không nhắc lại chuyện cũ, mong nỗi đau vơi dần theo thời gian.

Anh Trần Minh Tâm (nhân viên bảo vệ tại block A) là một trường hợp như thế. Ba anh em của anh đều là bảo vệ lâu năm tại chung cư Carina. Trong trận hỏa hoạn kinh hoàng rạng sáng 23-3-2018, anh vĩnh viễn mất đi người anh trai T.V.A. Khi phát hiện vụ cháy, anh A. chạy ngược lên các tầng, báo động cho cư dân. Đến tầng 5, anh gục ngã.

Anh Tâm nghe tin cháy, vội gọi vào số điện thoại của anh trai. Điện thoại reo, không ai bắt máy... Không lâu sau đó, công an gọi đến nhận xác. Chiếc áo bảo vệ của anh trai cháy hết, thi thể đen như than. Mẹ già chờ con ngã quỵ.

Hơn 5 năm sau vụ cháy, anh Tâm vẫn làm việc tại chung cư nhưng anh không muốn nhắc nhiều về chuyện cũ vì lo sợ nỗi đau ùa về.

Có nạn nhân may mắn thoát chết nhưng sức khỏe không còn bình thường. Trong 2 ngày vụ án được đưa ra xét xử, vợ chồng bà K. là 1 trong 2 trường hợp tham dự xuyên suốt với tư cách bị hại. Giờ nghỉ trưa giữa 2 buổi xét xử, người vợ lo lắng hỏi chồng: "Anh ổn không? Hay anh đứng lên đi lại cho thoải mái". Nghe vợ, người đàn ông tập tễnh bước đi.

Đứng trước HĐXX, bà cho biết gia đình bà may mắn không có ai tử nạn. Gia đình đã nhận được hỗ trợ, khoảng vài chục triệu đồng để ổn định cuộc sống. Thế nhưng, sau vụ cháy, chồng bà được giám định thương tật 19%. Hiện ông không còn khả năng lao động nữa. Gia đình mong được HĐXX xem xét, buộc các đơn vị có trách nhiệm bồi thường về tổn thất sức khỏe cho chồng bà.

Một trường hợp khác dự tòa là vợ chồng bà H. Bà H. nói với HĐXX, sau khi vụ cháy xảy ra, bà và 2 con nhỏ (4 tuổi, 12 tuổi) phải nhập viện cấp cứu, điều trị tích cực 4 ngày. Đến nay, cả 3 mẹ con bà đều mang bệnh hen suyễn. Bà cho rằng đó là di chứng của vụ cháy. Trận hỏa hoạn kinh hoàng đó khiến thần kinh bà không còn ổn định. Chồng bà yêu cầu được bồi thường thêm 2 tỉ đồng để điều trị các di chứng về sức khỏe cho vợ con.

Đối với những yêu cầu này, HĐXX cho rằng cần tách ra thành các vụ kiện dân sự khác để giải quyết. Như vậy, sau hơn 5 năm chờ đợi, những bị hại này lại phải chuẩn bị tinh thần, sức khỏe lẫn chi phí cho một vụ kiện khác. Dĩ nhiên, điều tiên quyết là họ phải chứng minh được những lời nói của mình là đúng.

Ray rứt cả đời

Nghe những chia sẻ về hậu quả dai dẳng của vụ cháy của các bị hại, bị cáo Nguyễn Văn Tùng (cựu giám đốc Công ty Hùng Thanh) và bị cáo Nguyễn Quốc Tuấn (trưởng ban quản lý chung cư Carina) cúi gục đầu.

HĐXX nhận định 2 nguyên nhân chính gây hậu quả nặng nề trong vụ án là: Hệ thống PCCC ở chung cư Carina không hoạt động và cửa thang bộ thoát hiểm không được đóng. Với vai trò là người đứng đầu Công ty Hùng Thanh và người đứng đầu ban quản lý chung cư, 2 bị cáo biết rõ tình hình nhưng không sửa chữa, khắc phục.

Các bị cáo trình bày, hậu quả đau lòng của vụ cháy là điều mà không ai dám tưởng tượng nhưng nó đã xảy ra bởi sự tắc trách của họ. Bị cáo Tùng cố gắng giải thích với HĐXX rằng trách nhiệm của ông giới hạn trong việc kiểm tra, giám sát công tác quản lý vận hành của Công ty Sejco - đối tác được thuê để vận hành chung cư. Bị cáo không có chuyên môn. Mặt khác, bị cáo vì tin tưởng vào kết quả kiểm tra PCCC của đoàn kiểm tra liên ngành quận 8 nên bị cáo không cho kiểm tra lại hệ thống PCCC. Tuy nhiên, căn cứ các biên bản kiểm tra về PCCC mà bị cáo này ký hằng tháng, hợp đồng về bảo dưỡng thiết bị PCCC cũng do bị cáo này ký, HĐXX cho rằng bị cáo biết rõ hệ thống PCCC hư hỏng.

Nói lời sau cùng, bị cáo Tùng cho hay: "Bị cáo rất đau xót, suốt cuộc đời không thể quên. Trong nỗ lực của mình, bị cáo và công ty đã cố gắng hết sức để xoa dịu nỗi đau của bị hại".

Bị cáo còn lại trong vụ án, ông Tuấn là người được Công ty Sejco (đơn vị ký hợp đồng vận hành, quản lý chung cư với chủ đầu tư) bổ nhiệm, thay mặt công ty thực hiện việc quản lý, vận hành chung cư.

Xuyên suốt phiên xét xử, bị cáo này liên tục bày tỏ nỗi day dứt khôn nguôi. Bị cáo nói việc để xảy ra vụ cháy đã khiến bị cáo trả giá rất đắt. Đó là nỗi ám ảnh, day dứt suốt thời gian qua.

"Lúc xảy ra vụ cháy, bị cáo đã giúp đỡ cư dân thoát nạn. Bị cáo ở lại đây 3 ngày, 3 đêm, chứng kiến toàn bộ công tác khám nghiệm hiện trường, nhìn thấy từng người quen được đưa về nhà tang lễ. Bị cáo nhớ rất rõ và rất ân hận. Gần 6 năm qua, khung cảnh đó cứ ảm ánh bị cáo. Bị cáo nhận thức trách nhiệm của mình rất nặng nề. Nhưng vẫn mong nhận được sự khoan hồng. Sau vụ cháy, vợ bị cáo đã bỏ đi, để lại 3 con nhỏ, đứa lớn nhất hiện mới 11 tuổi. Bị cáo còn mẹ già không ai nuôi dưỡng…" - bị cáo Tuấn nói trước tòa.