Người gốc Việt đầu tiên làm phó toàn quyền

Tại buổi lễ nhậm chức nói trên, Thủ hiến tiểu bang Nam Úc Mike Rann cho biết việc bổ nhiệm ông Hiếu vào vị trí phó toàn quyền - người gốc Á đầu tiên có vinh dự này - là sự ghi nhận những đóng góp của ông đối với tiểu bang. Ông Rann nói: “Điều này (việc ông Hiếu được bổ nhiệm làm phó toàn quyền) cho thấy có nhiều cơ hội dành cho những người đến tiểu bang này và trở thành thành viên tích cực như cách ông Le đã làm”.

Phó toàn quyền gốc Á đầu tiên

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây trên đài ABC Adelaide, ông Hiếu cho biết một mặt ông tự hào khi được chọn vào vị trí phó toàn quyền Nam Úc, nhưng mặt khác lại tự hỏi rằng mình đã làm gì để xứng đáng nhận được vinh dự này. Tuy khiêm tốn, nhưng nếu nhìn vào sự nghiệp của ông Hiếu, người ta sẽ thấy ông hội đủ các yếu tố và khả năng để làm tròn trọng trách mới của mình. Theo ông Rann, ông Hiếu không chỉ được biết đến nhiều như một lãnh đạo cộng đồng được kính trọng, mà còn là một người có sự nghiệp tài chính thành công.

Trước khi trở thành phó toàn quyền gốc Á đầu tiên của tiểu bang Nam Úc, ông Hiếu còn là người gốc Á đầu tiên được bổ nhiệm làm chủ tịch Hội đồng Đa văn hóa và Sắc tộc sự vụ của tiểu bang Nam Úc (SAMEAC) vào năm 2006 sau khi là thành viên của hội đồng này từ năm 1995. Vào đầu những năm 90 của thế kỷ trước, ông Hiếu là chuyên viên thẩm tra về thị trường đầu tư và tài chính của Ủy ban Thanh tra và giám sát công ty, thị trường chứng khoán và đầu tư thuộc Chính phủ Liên bang Úc (ASIC). Sau hơn một năm làm việc, ông được bổ nhiệm làm giám đốc thanh tra cho ASIC tại Văn phòng Adelaide. Trách nhiệm chính của ông là thanh tra và giám sát tất cả hoạt động cung ứng dịch vụ về tài chính, thị trường chứng khoán và đầu tư tại tiểu bang Nam Úc. Năm 1996, ông Hiếu nhận huân chương vì những đóng góp nổi bật cho ASIC, và sau đó là huân chương cho việc thúc đẩy sự đa văn hóa.

Câu chuyện về sự can đảm, thành công

Dù bề dày thành tích như vậy, ông Hiếu vẫn tỏ ra ngạc nhiên khi biết thông tin mình được bổ nhiệm vào cương vị mới vào tháng 5 qua. Ông nói: “Khi biết tin, vợ chồng tôi đã phải ngắt nhéo nhau vì vẫn chưa tin rằng đó là sự thật”. Quả thật, đó là điều mà ông Hiếu, người sinh năm 1954 tại Quảng Trị, có lẽ chưa từng nghĩ đến khi cùng vợ đến định cư ở Úc năm 1977. Khi mới đến Úc, vợ chồng ông làm tất cả những công việc nào có được. Sau khi cuộc sống ổn định, ông Hiếu học tiếp tại Đại học Adelaide, lấy bằng cử nhân kinh tế, kế toán và luật kinh thương và sau đó là bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA). Vợ ông hiện là chuyên viên cao cấp về phục hồi năng lực của Bộ Y tế liên bang. Họ có 2 con và đặt tên theo 2 danh thủ cricket của Úc: Don (theo tên Don Bradman), hiện học ngành dược và Kim (theo Kim Hughes), học trung học.

Thủ hiến Rann trong diễn văn thông báo việc bổ nhiệm ông Hiếu làm phó toàn quyền đã nhận định: “Câu chuyện của ông là câu chuyện về sự can đảm, vượt qua mọi thử thách và là một ví dụ về sự thành công dù phải đối diện với rất nhiều thiệt thòi và khó khăn, bao gồm những trở ngại về văn hóa hay ngôn ngữ. Ông Hieu Van Le là biểu tượng cho tất cả những gì tốt đẹp nhất trong xã hội đa văn hóa của chúng ta”. Theo đề nghị của Thủ hiến Mike Rann, ông Hiếu vẫn tiếp tục giữ chức chủ tịch SAMEAC sau khi nhậm chức phó toàn quyền.

Đại sứ của những người thua thiệt

Ông Hiếu cho biết toàn quyền và phó toàn quyền là chức vụ có tính cách danh dự và biểu tượng. Theo truyền thống, vai trò phó toàn quyền do chánh án Tối cao Pháp viện tiểu bang đảm nhận. Tuy nhiên, kể từ năm 1967, truyền thống đó được thay đổi. Nhiệm vụ chính của phó toàn quyền là thay thế toàn quyền trong chức năng đại diện cho nữ hoàng Anh trong khi toàn quyền vắng mặt, chẳng hạn như chủ tọa các phiên họp nội các của chính quyền tiểu bang, khai mạc các phiên nhóm của quốc hội, tham dự và chủ tọa các lễ hội, đón tiếp các vị nguyên thủ hoặc đại biểu các quốc gia đến viếng thăm tiểu bang... Ngoài ra, phó toàn quyền còn có những chức năng như tiếp xúc với các giới chức, tổ chức để làm sao thúc đẩy sự hài hòa, bình đẳng và an sinh trong xã hội của tiểu bang.

Trong bài diễn văn nhậm chức, ông Hiếu cho biết việc ông là người gốc Á đầu tiên được bổ nhiệm vào vị trí nói trên đem lại vinh dự và có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với bản thân ông mà còn cả cộng đồng những người mới đến ở bang. Ông đã đề ra một loạt vai trò mới trong cương vị phó toàn quyền bang Nam Úc, mà trước hết là “trở thành đại sứ và người hoạt động cho những ai gặp khó khăn và thiệt thòi”. Ông nói: “Nhiệm vụ thứ hai của tôi là trở thành người phát ngôn cho sự đa dạng vì tôi được hưởng nhiều lợi ích từ sự đa dạng văn hóa”. Ngoài ra, ông Hiếu cũng cho biết sẽ là một cầu nối giữa Nam Úc và thế giới bên ngoài, và cuối cùng là một “biểu tượng của sự thành công” ở tiểu bang này.