Xe buýt chạy bằng CNG: Có khí, chưa có xe !

Chủ trương phát triển hệ thống xe buýt chạy bằng khí thiên nhiên (CNG- Compressed Natural Gas) thay cho dầu diesel được TPHCM đưa ra từ quý I/2009 với khoảng 50 xe trong năm 2009. Tuy nhiên, kế hoạch này phải trễ hẹn do loại xe chuyên dụng sử dụng CNG chưa kịp đầu tư.

Nguồn nhiên liệu đã sẵn sàng

Ngày 12-8, ông Đoàn Văn Nhuộm, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Kinh doanh khí hóa lỏng Miền Nam (thuộc Tập đoàn Dầu khí VN), cho biết sau một thời gian chuẩn bị, đầu tháng 9 này, công ty sẽ khánh thành một trạm cung cấp CNG mẹ ở KCN Mỹ Xuân, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Từ trạm mẹ, CNG sẽ được bơm và nén vào các bình chứa bằng composite với sức chứa khoảng 5 tấn (sử dụng cho 400-500 xe), gọn nhẹ, dễ di chuyển để cung cấp cho các trạm con. Cũng trong tháng 9-2009, một trạm con cung cấp CNG sẽ được xây dựng tại trụ sở Công ty Xe khách Sài Gòn (quận Tân Bình-TPHCM). Toàn bộ hệ thống trạm mẹ và trạm con được đầu tư khoảng 100 tỉ đồng.

Theo ông Nhuộm, ngoài 2 trạm cung cấp CNG này, tháng 11-2009, công ty sẽ tiếp tục khánh thành một trạm con trên xa lộ Hà Nội thuộc phường Bình Đa, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Trong tương lai, để tiết kiệm thời gian và chi phí vận chuyển CNG từ trạm mẹ đến trạm con, Công ty Cổ phần Kinh doanh khí hóa lỏng Miền Nam sẽ đầu tư hẳn một trạm con đặt ngay trạm mẹ phục vụ cho tuyến xe buýt Sài Gòn – Vũng Tàu.

Loại xe dùng để trung chuyển khí thiên nhiên từ trạm mẹ sang trạm con do Công ty Cổ phần Kinh doanh khí hóa lỏng Miền Nam đầu tư

Cũng theo ông Nhuộm, hiện tại nguồn khí thiên nhiên được công ty khai thác rất dồi dào nhưng chưa ứng dụng cho công nghiệp vận tải ở TPHCM, trong khi các nước khác như Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, Singapore... đều sử dụng hiệu quả.

Tính đến thời điểm tháng 12-2007, toàn thế giới có 754.000 xe sử dụng CNG. Riêng Hàn Quốc có 16.538 xe sử dụng CNG/29.538 xe buýt hoạt động trong nội thành các TP lớn, làm giảm 20.209 tấn chất thải ô nhiễm cho bầu khí quyển.

Mới có 2 xe 

Nguồn cung cấp CNG đang sẵn sàng, tuy nhiên hệ thống xe buýt sử dụng loại nhiên liệu này hiện chỉ có 2 chiếc nhập về từ Hàn Quốc, một do Liên hiệp HTX Vận tải TP quản lý và một của Công ty Xe khách Sài Gòn. Để nhanh chóng khởi động chương trình xe buýt sử dụng CNG, UBND TPHCM vừa chấp thuận chủ trương cho Tổng Công ty Cơ khí GTVT Sài Gòn (SAMCO) và Công ty TNHH Xe khách Sài Gòn lập dự án đầu tư thí điểm loại xe buýt sử dụng nhiên liệu CNG trong hệ thống xe buýt ở TPHCM, đồng thời cho SAMCO được vay vốn với lãi suất ưu đãi để đầu tư xe. Tuy nhiên, chủ trương này mới được các đơn vị... khởi động.

Theo ông Dương Hồng Thanh, Phó Giám đốc Sở GTVT TPHCM, nếu đúng kế hoạch thì cuối năm 2009, TP sẽ có 20 xe buýt sử dụng CNG do Công ty Xe khách Sài Gòn đầu tư. “Ngoài việc nhập xe mới, các đơn vị có thể mua xe đã qua sử dụng để giảm chi phí. Các HTX, doanh nghiệp xe buýt khác nếu quan tâm cũng có thể lập dự án tham gia đầu tư xe buýt sử dụng CNG”- ông Thanh nói.

Vấn đề là hiện nay các doanh nghiệp, HTX rất cần là chính sách hỗ trợ vốn, ưu đãi về lãi suất... từ phía Nhà nước. Theo ông Phùng Đăng Hải, Giám đốc Liên hiệp HTX Vận tải TP: “Chỉ riêng việc mua xe đã phải tốn tiền tỉ, chưa kể khi nhập xe về, HTX phải đóng thuế nhập khẩu, thuế trước bạ... tốn hơn 300 triệu đồng. Nếu Nhà nước không hỗ trợ, ưu đãi các loại thuế thì doanh nghiệp khó lòng kham nổi!”.

Ngoài ưu đãi về vay vốn với lãi suất thấp, hỗ trợ một phần chi phí mua xe, theo ông Thanh, để phát triển rộng hệ thống xe buýt sử dụng nhiên liệu CNG, Nhà nước cần cho phép doanh nghiệp giữ lại một phần chênh lệch chi phí về nhiên liệu giữa dầu DO và CNG cho đến khi bù đắp được phần đầu tư ban đầu để mua xe.