Xe tự cân bằng do sinh viên chế tạo

Mấy ngày gần đây, tại khuôn viên Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM, nhiều giảng viên, sinh viên háo hức chạy thử chiếc xe có tên gọi là xe tự cân bằng. Đây là sản phẩm của hai sinh viên Mai Văn Nam và Lê Nguyên Bình, thuộc ngành cơ điện tử của trường, sau hơn 3 tháng mày mò nghiên cứu.

Vận tốc tối đa 12 km/giờ

Xe có hai bánh đồng trục với nhau, có khả năng đứng cân bằng tại chỗ, có thể chạy tới - lui, rẽ trái, rẽ phải. Ngoài ra, có thể dùng remote điều khiển xe di chuyển như một robot.

Nếu muốn điều khiển xe tiến về phía trước, người lái chỉ cần nghiêng người về trước. Nếu muốn rẽ trái hay rẽ phải thì chỉ cần nghiêng cần lái theo hướng tương ứng. Để dừng lại, chỉ cần kéo trọng tâm xe ngược hướng đang di chuyển thì tốc độ xe giảm xuống. Vì có hai bánh, có trục song song nên loại xe này di chuyển rất linh hoạt.

Quá trình tự cân bằng do 3 con quay hồi chuyển và một cảm biến gia tốc đảm nhiệm. Xe có tải trọng 70 kg, vận tốc tối đa khoảng 12 km/giờ, nhờ 2 động cơ DC 250 W. Quãng đường chạy được tối đa 30 km cho mỗi lần nạp pin.

Hệ thống kiểm soát pin và tốc độ cũng được cài đặt. Có thể cài đặt cảnh báo cho từng cấp độ (người đầu tiên chạy không được quá 6 km/giờ...), thể hiện trên màn hình điều khiển. Loại xe này phù hợp để di chuyển ở những nơi có khuôn viên rộng như các sân bay, công sở, trường học, sân vận động...

Khó khăn nhất: Linh kiện

Xe trị giá khoảng 5 triệu đồng. Tuy nhiên, nhóm đã phải tốn nhiều chi phí hơn để làm ra được chiếc xe này. Sinh viên Mai Văn Nam cho biết: “Khó khăn lớn nhất là không kiếm ra linh kiện. Lúc đầu, em mua con quay hồi chuyển được sử dụng trên mô hình máy bay trực thăng nhưng về dùng không được, vậy là mất hơn 1 triệu đồng...”. Sau đó, giảng viên hướng dẫn đề tài là thạc sĩ Phạm Bạch Dương, bộ môn cơ điện tử khoa cơ khí và chế tạo máy, phải đặt hàng con quay hồi chuyển từ Mỹ.

Lúc đó, nhóm bắt tay vào lập trình. Mất một tuần thì xong phần điều khiển, gắn lên xe cho chạy thử. Như vậy, sau một tháng kể từ khi triển khai thực hiện đề tài vào tháng 1-2009, nhóm đã tạo được sản phẩm ban đầu.

Phiên bản đầu tiên nhóm đem lên trường cho các giảng viên trong khoa cơ khí và chế tạo máy chạy thử. Tuy nhiên, phần cơ khí vẫn chưa đạt, xe không chịu lực được nếu người 65 kg đứng lên điều khiển. Thế là phải gia cố lại phần cơ khí. Giữa tháng 3-2009, phiên bản 2 ra đời, nhưng vẫn không tốt lắm vì phần khung xe hơi yếu. Hơn một tháng sau, phiên bản thứ 3 hoàn thành và được rất nhiều giảng viên, sinh viên chạy thử hài lòng.

Triển vọng thương mại hóa sau một năm

Vui mừng với kết quả đạt được, Mai Văn Nam cho biết: “Em dự định xây dựng nguồn mở về xe tự cân bằng nhằm cung cấp giải thuật, code lập trình, chia sẻ kinh nghiệm chế tạo, địa chỉ mua linh kiện... để các bạn sinh viên yêu thích loại xe này có thể tự làm cho mình một chiếc xe”.

Về triển vọng của đề tài này, thạc sĩ Phạm Bạch Dương cho biết sẽ tiếp tục phát triển để xe cân bằng đạt tính thẩm mỹ, độ an toàn cao hơn và có thể chạy tới vận tốc 15 km/giờ. “Kỳ vọng của chúng tôi là sẽ sớm hoàn thiện để có thể tung ra thị trường sản phẩm này trong vòng năm tới” - thạc sĩ Phạm Bạch Dương nói.